طرح درس

طرح درس



شماره طرح درس: 1 مدت اجرا: 50 دقیقه

پایه تحصیلی: اول راهنمایی محل اجرا: مدرسه راهنمایی

موضوع درس: آیا می‌دانید ایران در کجا واقع شده‌است؟ تعداد دانش‌آموزان: 30 نفر

تاریخ اجرا: /7/83 مجری: خانم

هدف کلی: آشنایی با موقعیت ایران در جهان
هدف ورودی (رفتار ورودی): سؤال از پیش دانسته‌های دانش‌آموزان
هدف‌های جزئی: دانش‌آموزان فرا می‌گیرند: تعریف: قاره را تعریف: اقیانوس را موقعیت ایران نسبت به خط استوا موقعیت ایران نسبت به نصف‌النهار مبدأ موقعیت و وسعت قاره‌ی آسیا را شناخت موقعیت ایران در جهان و آسیا آگاهی از موقعیت ایران نسبت به خطوط فرضی استوا و نصف‌النهار مبدأ اطلاعاتی در مورد وسعت و میزان جمعیت ایران وسعت و میزان جمعیت ایران نسبت به کشورهای همسایه
هدف‌های رفتاری: دانش‌آموزان پس از پایان درس باید بتوانند: قاره‌ها و اقیانوس‌های جهان را نام ببرند و روی نقشه نشان دهند. موقعیت جغرافیایی ایران را روی یک کره‌ی جغرافیایی تعیین کنند. وسعت و میزان جمعیت ایران را بیان کنند. با استفاده از نقشه‌ی جهان‌نما وسعت ایران را با کشورهای همسایه و کشورهای دیگر مقایسه کند. خطوط فرضی استوا و نصف‌النهار مبدأ را روی نقشه و کره‌ی جغرفیایی نشان دهد. موقعیت ایران را در قاره‌ی آسیا روی نقشه نشان دهد. اقیانوس‌های اطراف قاره‌ی آسیا را روی نقشه نشان دهد. قاره‌های مختلف را روی نقشه از نظر وسعت با هم مقایسه کند.
محتوی: صفحات 2 و 3 از کتاب جغرافیای اول راهنمایی
شیوه‌ (روش تدریس): روش فعال «یاران در یادگیری» یا «دریافت مفهوم»
رسانه: تخته‌سیاه، گچ، نقشه، کره‌ی جغرافیایی
جدول زمان‌بندی	فعالیت دانش‌آموز	فعالیت معلم
5 دقیقه	دانش‌آموزان به‌صورت گروهی در جای خود نشسته و وسایل خود را آماده می‌کنند.	«روش یاران در یادگیری» پس از انجام حضور و غیاب و ارائه‌ی توضیحی مختصر درباره‌ی روش کار، بچه‌ها به‌صورت گروهی در مجای خود نشسته و پس از نوشتن عنوان درس بر روی تابلو و گرفتن زمان، کار را در کلاس آغاز می‌کنیم.
5 دقیقه	قاره‌های جهان: آسیا، آفریقا، اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی، اقیانوسیه و استرالیا.   بزرگ‌ترین قاره‌ی آسیا است.	ارزشیابی تشخیصی: قاره‌های جهان کدامند؟ بزرگ‌ترین قاره‌ی جهان کدام است؟
30 دقیقه	با استفاده از نقشه و کره‌ی جغرافیایی قاره‌ها و اقیانوس‌های روی زمنی را پیدا می‌کند.   اقیانوس‌ها و قاره‌ها را از نظر وستعت با هم مقایسه می‌کند.   نام قاره‌ها و اقیانوس‌ها را به ذهن می‌سپارد.   خط استوا و نصف‌النهار مبدأ را روی کره و نقشه پیدا می‌کند.   نقشه‌ی ایران را در قاره‌ی آسیا پیدا می‌کند.   موقعیت ایران در در جنوب‌غربی آسیا مشاهده می‌کند.   ایران را از نظر وسعت با کشورهای همسایه و کشورهای دیگر جهان مقایسه می‌کند.   درس را برای هم توضیح می‌دهند.   فعالیت‌های صفحه‌ی 3 را جواب داده و هر کدام از گروه‌ها سعی می‌کنند که در مدت کوتاه‌تری فعالیت خود را انجام دهند.	تعیین نقطه‌ی شروع و ارائه‌ی مطلب: از بچه‌ها می‌خواهیم که به‌صورت گروهی نشسته و هر فرد و گروه صفحه‌ی 2 را مطالعه نموده و فعالیت‌های صفحه‌ی 3 را جواب داده و سپس اگر اشکالی در حل فعالیت‌ها داشتند با توضیح برای یکدیگر به رفع آن بپردازند. با توجه به اینکه مطالبی در مورد قاره‌ی آسیا و اقیانوس‌های اطراف و کشور ایران در سال‌های گذشته در کتاب‌های درسی بیان شده بود دانش‌آموزان کمتر دچار مشکل شده و می‌توانند فعالیت‌های صفحه‌ی 3 را با بحث گروهی انجام دهند و اگر اشکالی داشتند به‌صورت گروهی و در زمان مشخص رفع کنند. پس از اتمام زمان تعیین شده سؤالاتی از هر یک از اعضای گروه‌ها می‌پرسیم تا برای بچه‌ها توضیح دهند. پس از توضیحات دانش‌آموزان، خود معلم مروری بر کل درس می‌کنند و برای تفهیم بیشتر مطالب به دانش‌آموزان از نقشه و کره‌ی جغرافیایی استفاده می‌کند و همچنین از خود دانش‌آوزان استفاده می‌شود و برای اینکه به هدف خود برسد از یکی از گروه‌ها می‌خواهد که بیاید و خلاصه‌ای از درس را برای دیگران بازگو کند.
جدول زمان‌بندی	فعالیت دانش‌آموز	فعالیت معلم
3 دقیقه	دقت	جمع‌بندی: بزرگ‌ترین قاره‌ی جهان، قاره‌ی آسیا است و ایران در جنوب غربی آن قرار دارد. ایران نسبت به خط استوا در نیم‌کره‌ی شمالی و نسبت به نصف‌النهار مبدأ در نیم‌کره‌ی شرقی زمین واقع شده است.
5 دقیقه	دانش‌آموزان به سؤالات داده شده پاسخ داده و اگر 85 درصد از دانش‌آموزان به سؤالات پاسخ صحیح دهند معلم به هدف آموزشی درس رسیده است.	ارزشیابی پایانی: از کلیه‌ی دانش‌آموزان سؤالات زیر به‌صورت امتحان روی برگه می‌گیریم. وسیع‌ترین قاره‌ی جهان کدام است؟ ایران در کدام قاره و کدام جهت آن قاره واقع شده است؟ خط استوا و نصف‌النهار مبدأ را روی شکل نشان دهید.
2 دقیقه	دانش‌آموزان یادداشت می‌کنند.	تعیین تکلیف: مطالعه‌ی دروس داده شده. با توجه به نقشه‌ی صفحه‌ی 2 (به‌ روش کتاب باز) موقعیت آسیا، ایران و اقیانوس‌های اطراف آسیا را روی نقشه مشخص کنید.
جدول زمان‌بندی	فعالیت دانش‌آموز	فعالیت معلم
5 دقیقه	دانش‌آموزان به‌صورت گروهی در جای خود نشسته و وسایل خود را آماده می‌کنند.	«روش دریافت مفهوم»: پس از انجام حضور و غیاب و ارائه‌ی توضیحاتی مختصر درباره‌ی روش کار، بچه‌ها به‌صورت گروهی در جای خود نشسته و پس از نوشتن عنوان درس بر روی تابلو و گرفتن زمان، کار در کلاس آغاز می‌شود.
5 دقیقه	قاره‌های جهان: آسیا، آفریقا، اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی، اقیانوسیه و استرالیا بزرگ‌ترین قاره‌های جهان آسیا است. ... .	ارزشیابی تشخیصی: قاره‌های جهان کدامند؟ بزرگ‌ترین قاره‌ی جهان کدام است؟
جدول زمان‌بندی	فعالیت دانش‌آموز	فعالیت معلم
	دانش‌آموزان با توجه و دقت آماده‌ی پاسخ‌گویی می‌شوند. دانش‌آموزان فقط با دقت مشاهده می‌کنند ولی در این مرحله در این مرحله پاسخی نمی‌دهند. دانش‌آموزانی که مطلب را حدس زده‌اند دست می‌گیرند. به ترتیبی که در جدول بیان نموده‌ایم دانش‌آموزان پاسخ می‌دهند.	تعیین نقطه‌ی شروع و ارائه‌ی مطلب: بچه‌ها من چیزی در ذهن دارم به مطالبی که بیان می‌کنم دقت کنید و حدس بزنید که آن چیست؟ من مطالب مورد نظرم را در دو ستون آری و خیر مطرح می‌کنم اگر در ستوی آرای بیاید مثالی از آن چیزی است که در ذهن من است و اگر در ستون خیر ارائه گردد مربوط به آن نیست. بچه‌ها شما خوب دقت کنید و پس از حدس آن، صبر کنید هر وقت از شما خواسته شد، دست بگیرید و پاسخ دهید. مرحله‌ی اول: خیر آری کشور اقیانوس - اقیانوس اطلس (نزدیک) - - قاره - خوب تا اینجا چند نفر حدس زدند، لطفاً دست بگیرید. معلم یکی یکی تعداد فراگیرانی را که دست گرفته‌اند را می‌شمارد اگر تعداد آنها نسبت به کل دانش‌آموزان قابل ملاحظه باشد مرحله‌ی دوم را شروع می‌کند وگرنه باید باز هم با ارائه‌ی مثال‌های دیگری مرحله‌ی اول را ادامه دهد. خیر آری - - عبور نصف‌النهار مبدأ نزدیک به اقیانوس هند نزدیک به اقیانوس آرام - مرحله‌ی دوم: جدولی مانند جدول بالا پای تخته با دو ستون آری و خیر رسم می‌کنیم و سپس مثال‌های خود را یکی یکی بیان می‌کنیم تا دانش‌آموزان تعیین کنند که جای هر کدام از جواب‌هایشان در کدام ستون است.	مراحل اجرا (شرح چگونگی ارائه‌ی محتوی)
جدول زمان‌بندی	فعالیت دانش‌آموز	فعالیت معلم
30 دقیقه	خط استوا از آنجا عبور می‌کند؟ آری   بیشترین وسعت را دارد؟ آری   ایران در این قاره واقع شده است؟ آری   قاره‌ی آسیا نیست؟	مرحله‌ی سوم: از خود دانش‌آموزان می‌خواهیم تا خود مثال‌هایی ارائه دهند و مکان آن در جدول آری و خیر را تعیین کنند. خیر آری - - - - عبور خط استوا وسعت خیلی زیاد ایران آسیا در این مرحله دانش‌آموزان حدس زدند که مفهوم مورد نظر ما قاره‌ی آسیا است. بنابراین از ادامه‌ی جدول صرف‌نظر می‌کنیم و توضیحاتی در مورد قاره‌ی آسیا و موقعیت ایران در این قاره را روی نقشه برای دانش‌آموزان نشان می‌دهیم و وسعت آسیا را با سایر قاره‌ها روی نقشه و کره مقایسه می‌کنیم.
3 دقیقه	دقت	جمع‌بندی: بزرگ‌ترین قاره‌ی جهان، قاره‌ی آسیا است و ایران در جنوب‌غربی آن قرار دارد. ایران نسبت به خط استوا در نیمکره‌ی شمالی و نسبت به نصف‌النهار مبدأ در نیمکره‌ی شرقی زمین واقع شده است. اقیانوس‌های اطراف آن عبارتند از: منجمد شمالی در شمال، آرام در شرق، هند در جنوب و ... .
5 دقیقه	دانش‌آموزان به سؤالات داده شده پاسخ داده و اگر 85 ذدرصد از دانش‌آموزان به سؤالات پاسخ صحیح دهند معلم به هدف آموزشی درسی رسیده است.	ارزشیابی پایانی: از کلیه‌ی دانش‌آموزان سؤالات زیر به‌صورت امتحان روی برگه می‌گیریم:   وسیع‌ترین قاره‌ی جهان کدام است؟   ایران در کدام قاره و کدام جهت آن قاره واقع شده است؟   اقیانوس‌های اطراف قاره‌ی آسیا را با ذکر جهت بنویسید.   خط استوا و نصف‌النهار مبدأ را روی شکل نشان دهید.
2 دقیقه	دانش‌آموزان یادداشت می‌کنند.	تعیین تکلیف:   مطالعه‌ی دروس داده شده.   با توجه به نقشه‌ی صفحه‌ی 2 «به روش کتاب باز» موقعیت آسیا، ایران و اقیانوس‌های اطراف آسیا را روی نقشه مشخص کنید.